Spannende Oorlogsroman
Stel dat de Booker Prize naar de mooiste omslag zou gaan. Shuggie Bain en The Shadow King zouden die strijd dan moeten uitvechten. The Shadow King heeft echter veel meer te bieden dan alleen een mooie cover. Het is een boeiende, spannende oorlogsroman over een stuk geschiedenis dat mij tot nu toe volkomen vreemd was.
Wat Italië onder leiding van Mussolini deed in Europa, daar weet ik wel iets van. Dat Italië Ethiopië heeft proberen in te nemen in de jaren dertig, nee, daar wist ik niks van. En blijkbaar was het ook niet de eerste keer dat Italië dat probeerde. Dat kijkje in een voor mij onbekend deel van de geschiedenis maakte dit boek al interessant. Verder kenmerkt het boek zich door het opvoeren van sterke vrouwelijke personages. Daarnaast vond ik de gelijkenissen met grote Griekse verhalen en drama’s ook erg leuk. Nee, ik zou het niet erg vinden als The Shadow King de Booker Prize zou winnen (al hoop ik natuurlijk op een ander boek, zoals je hier kunt lezen).
Als je meer wil weten over wat ik van het boek vond, kijk dan vooral de videorecensie. Voor de leessoundtrack dook ik in de muziek van Ethiopië, een land dat een heel aantal artiesten heeft die nationaal en internationaal hoog aangeschreven staan. Genoeg moois dus om uit te kiezen.
ASTER AWEKE – KABU (1990)
Aangezien er in Shadow King een hoofdrol is weggelegd voor sterke vrouwen, beginnen we hier ook met een vrouw. Aster Aweke wordt ook wel de Aretha Franklin van Afrika genoemd. Ze is inderdaad een geweldige zangeres en ook op het album Kabu gaat de hele trukendoos open. Ze is ontzettend dynamisch in haar stemgebruik en haalt allerlei vocale capriolen uit die je niet voor mogelijk houdt.
Dat kan vermoeiend zijn, dat snap ik ook wel, maar in dit geval kan ik er toch erg van genieten. Hoe Aweke de nummers compleet naar haar hand zet, dat is enorm indrukwekkend. Als Hirut, het ontzettend ‘fierce’ hoofdpersonage van The Shadow King deze muziek had gekend, dan had ze sowieso naar Aster Aweke geluisterd.
Toch is het niet alleen haar stem die deze muziek zo goed maakt. De muzikale begeleiding is een mengeling tussen westerse en Ethiopische jazz-rock. Soms laidback, soms feestelijk, soms wat serieuzer, alles komt langs. Het is daarmee een erg gevarieerd album waarbij niet alleen Aweke, maar ook de muzikanten hun kunsten kunnen etaleren.
GETATCHEW MEKURIA, THE EX AND GUESTS – MOA ANBESSA (2006)
Een erg bijzondere samenwerking dit. The Ex vind ik een van de beste Nederlandse bands. Ze begonnen in de jaren tachtig als anarchopunkband, maar hun geluid heeft zich inmiddels doorontwikkeld tot een soort hoekige postpunk en noise rock, soms ook met Afrikaanse invloeden. Ze zijn liefhebbers van niet-westerse muziek en werken graag samen met allerlei muzikanten en bands. Zo werkten ze al samen met Sonic Youth en Tortoise.
Deze samenwerking met de grote Ethiopische jazzsaxofonist Getatchew Mekuria is wel het bijzonderste wapenfeit en mijn favoriete album van The Ex. Op een heel mooie manier komen hier Ethiopische jazz en Nederlandse punk samen, zonder dat er ook maar een partij is die concessies doet. Het geheel klinkt energiek en er gaat een enorme levensvreugde uit van het album.
De teksten zijn door G.W. Sok vertaald naar het Engels, maar het zijn oorspronkelijk allemaal Afrikaanse liederen. In het boekje dat bij de cd zit vertelt Mekuria waarom hij ieder nummer gekozen heeft en welke herinneringen aan deze liedjes heeft. Wat ook interessant is in deze context, is wat Mekuria zegt over Ethiopië: “It has been an independent country through history. That might have been because of our mountains or because of the heroism and fighting spirit of our people.” Dat laatste is, afgaande op The Shadow King, zeker waar!
MAHMOUD AHMED – ERE MELA MELA (1975)
Mahmoud Ahmed is een Ethiopische zanger die tot het Guragevolk behoort en daarmee ook in een andere taal (of dialect, dat is me niet helemaal duidelijk) zingt dan andere Ethiopische acts. Dit album mixt Arabische invloeden met blues en rock. Het album laat weer een heel ander gezicht van de Ethiopische muziek zien en zo wordt het langzaam een flink eclectisch lijstje.
In de jaren zeventig werd Ahmed populair in Ethiopië, een decennium later werd zijn muziek ook opgepikt door westerse luisteraars. Dit kwam vooral doordat zijn muziek opnieuw uitgebracht werd door een Belgisch muzieklabel. Ahmed werd als tegenwicht gezien voor al het slechte nieuws dat in die tijd naar buiten kwam over de hongersnoden en politieke onderdrukking in Ethiopië.
Deze muziek was mij volledig onbekend totdat ik The Shadow King las en actief op zoek ging naar Ethiopische muziek die ik nog niet kende. Toch is het in de afgelopen weken tot een van mijn favoriete Ethiopische albums uitgegroeid. Het laat maar zien hoe leuk het soundtracken van romans kan zijn.
MULATU ASTATKE & BLACK JESUS EXPERIENCE – TO KNOW WITHOUT KNOWING (2020)
Ik had hier natuurlijk een ouder en bekender solo-album van de Ethiopische vibrafonist kunnen kiezen. Die zijn ook goed, maar ik vind het juist ook leuk om te laten zien dat er vandaag de dag nog steeds mooie muziek in Ethiopië gemaakt wordt. Dit is een van mijn favorieten van dit jaar.
Astatke werkt veel samen met het Australische, twaalfkoppige Black Jesus Experience, vooral live. Dit is hun tweede studioalbum samen. Hip-hop, jazz en funk vermengen zich tot een zomers, maar ook activistisch geheel. Op sommige nummers wordt gerapt over dekolonisatie en genocide, of over het feit dat de oorspronkelijke bewoners van Australië nog altijd niet de erkenning krijgen die ze verdienen.
Andere liedjes als ‘Ambassa Lemdi’ en ‘Mascaram Setaba’ zijn moderne uitvoeringen van traditionele Ethiopische liederen. Het is een dynamisch album geworden. Er gebeurt heel veel en er wordt veel gewisseld qua toon en tempo, maar toch ademen de nummers dezelfde sfeer. Live lijkt me dit een groot feest.
Er is erg veel mooie muziek gemaakt in Ethiopië. Ik zou er zo nog een leessoundtrack mee kunnen vullen. De grote jazzmuzikant Hailu Mergia heb ik bijvoorbeeld nog niet eens genoemd. Die bewaar ik dan maar voor een volgende soundtrack.
Dit was dus het laatste genomineerde boek dat ik las. Ik heb ook een artikel geschreven over de shortlist als geheel en een ranking gemaakt van de genomineerde romans. Dat artikel kun je hier lezen.
