Zoveel Meer dan een Thriller
Enkele maanden geleden waagde ik me aan het eerste deel van de Millennium-trilogie van Stieg Larsson. Hoewel ik daar wel het een en ander op aan te merken had, bleven het spannende verhaal en de manier waarop Larsson verdieping zoekt me toch wel bij. Het duurde dan ook niet lang voordat ik De Vrouw die Met Vuur Speelde oppakte, het tweede deel in de trilogie, en een deel waar ik eigenlijk nauwelijks iets op aan te merken heb. Ik durf wel te beweren dat dit de beste thriller is die ik tot nu toe las.
Twee journalisten die voor het tijdschrift Millennium aan een stuk over mensensmokkel werken en Nils Bjurman – de voogd van Lisbeth Salander – worden op dezelfde avond vermoord. De politie vindt de vingerafdrukken van Salander op het wapen, maar Salander zelf is spoorloos verdwenen. Mikael Blomkvist gelooft in Salanders onschuld en is net als de politie op zoek naar haar. Langzaam maar zeker blijkt dat er een connectie bestaat tussen Salander en het onderzoek naar mensensmokkel en Salander wordt geconfronteerd met mensen en gebeurtenissen uit haar verleden.
Grijs Gebied
Het eerste deel roemde ik vanwege het feit dat Salander en Blomkvist heel boeiende personages zijn en dat er uitgebreid aandacht wordt besteed aan hun karakters. Stieg Larsson gaat in dit tweede deel alleen nog maar dieper in op beide personages. Met name Salander krijgt ongelooflijk veel diepte en wordt steeds meer een mens van vlees en bloed. Stieg Larsson weet zwart-witdenken constant te vermijden; zijn hoofdpersonages zijn niet louter goed of louter slecht; ze bevinden zich – net als wij allemaal – ergens in het gigantische grijze gebied tussen die twee uitersten.
Wat ik bovendien erg goed vond aan Mannen die Vrouwen Haten was hoe Stieg Larsson niet alleen een moordonderzoek beschrijft, maar dat hij ondertussen ook heel veel te zeggen heeft over andere fenomenen in Zweden. In De Vrouw die Met Vuur Speelde gaat het niet alleen om de zoektocht naar Salander, maar in de tussentijd weet Larsson ook heel overtuigend het reilen en zeilen in de jeugdzorg te beschrijven en schemert er ook veel kritiek op dit systeem door. Ook besteedt Larsson veel aandacht aan criminele netwerken en hun modus operandi. Net als in het eerste deel komt ook de staat van de Zweedse journalistiek aan bod. Zo is De Vrouw die Met Vuur Speelde veel meer dan gewoon maar een thriller; er lijkt voor Larsson veel meer op het spel te staan dan gewoon een spannend verhaal te schrijven.
Kritiek
Mijn kritiek op het eerste deel had vooral met pacing te maken; het eerste deel van Mannen die Vrouwen Haten is tergend langzaam, terwijl de uiteindelijke ontknoping wat afgeraffeld voelt. Dat probleem heeft De Vrouw die Met Vuur Speelde totaal niet. Het tempo is fijn en al heel snel weet Larsson je mee te slepen in deze nieuwe zaak. De spanning loopt langzaam op, waarbij het tweede deel maar moeilijk weg te leggen is. Als ik dan toch een punt van kritiek moet geven, is het dat bepaalde aspecten van het einde nogal ongeloofwaardig zijn, maar echt zwaar til ik daar niet aan, daarvoor is de rest van deze thriller echt te goed.
Ik las dit boek op vakantie en ik was blij dat het een middag in Wenen stortregende. Zo kon ik in mijn appartementje de tweede helft van De Vrouw die Met Vuur Speelde in een ruk uitlezen. Ik moest zelfs een traantje laten om Salander, omdat de feiten uit haar verleden me raakten en ik me goed kon voorstellen hoe het is om een jonge Salander te zijn. Dat zegt genoeg over hoe goed deze trilogie is; ja, dit is een thriller, maar het is ook zoveel meer.
Het punt waarop De Vrouw die Met Vuur Speelde stopt is nogal frustrerend (of heel erg slim, het is maar hoe je het bekijkt), omdat je direct door wil lezen. Ik heb me gelukkig – daar in Wenen – in kunnen houden, want ik weet wel dat ik anders mijn appartement niet meer uit was gekomen. Ik hoop het laatste deel van de trilogie voor het einde van het jaar uit te lezen. Wie weet een goed idee voor mijn volgende vakantie tussen Kerst en Oud en Nieuw, als ik toch alleen maar hoef te cocoonen.
